Konstrukcja pompy ciepła składa się z czterech głównych elementów:
• wymiennika do pozyskiwania ciepła z otoczenia,
• sprężarki,
• wymiennika do oddawania ciepła do instalacji,
• zaworu rozprężnego.
Elementy te tworzą zamknięty układ wyposażony w czynnik chłodniczy, który ma niską temperaturę parowania, a jego zadaniem jest przekazywanie ciepła.
Ciepło z otoczenia pobierane jest w parowniku pompy ciepła, w której za pośrednictwem czynnika chłodniczego dochodzi do wrzenia i parowania – także w temperaturach ujemnych. Ogrzewanie domu pompą ciepła polega na wykorzystaniu energii odnawialnej zgromadzonej w glebie, wodzie czy powietrzu i zamianę jej na ciepło.

Obecnie na naszym rynku dostępne są trzy rodzaje pomp ciepła. Różnią się one między sobą źródłem poboru energii:
• Pompy powietrze–woda – do ogrzania pomieszczeń i podgrzania wody wykorzystują ciepło zawarte w powietrzu atmosferycznym lub wentylacyjnym.
• Pompy solanka–woda – źródło poboru ciepła stanowi grunt powierzchniowy, który dostarcza energię cieplną do instalacji wewnętrznej. Czynnik grzewczym jest solanka, która jest odporna na zamarzanie. Przy tego typu pompach możliwa jest instalacja dwóch systemów. Pierwszym są pionowe sondy gruntowe, należące do najbardziej stabilnych źródeł ciepła wkopywane są w ziemię na głębokość do 100 m. Drugim systemem są płaskie kolektory, gdzie sondy wkopywane są poziomo prawie 1,5 m pod ziemię.
• Pompy woda–woda – ciepło, którym ma być ogrzewane pomieszczenie lub woda użytkowa pobierane jest z wody gruntowej. Warunkiem efektywności działania takiej pompy jest odpowiedni pobór wody ze studni zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, a zastrzeżeniem konieczność posiadania zezwolenia kompletnego urzędu gospodarki wodnej.

Parametry, jakie powinno się wziąć pod uwagę podczas wyboru odpowiedniego rodzaju pompy ciepła, to przede wszystkim:
• wielkość powierzchni działki,
• rodzaj gruntu i zagospodarowanie na działce,
• rodzaj budynku,
• typ instalacji grzewczej w obiekcie.

Efektywność, czyli wydajność pomp ciepła
Skuteczność działania pompy ciepła określa się współczynnikiem wydajności grzejnej COP, którym jest stosunek otrzymanej ilości ciepła w skraplaczu do zużytej energii napędowej. Niektóre urządzenia można wykorzystać również jako klimatyzator w porze letniej, dzięki czemu wydajność pompy wzrośnie.
• Efektywność instalacji jest uzależniona nie tylko od jej budowy, ale również warunków, w jakich funkcjonuje. Ogólnie im różnica między temperaturami dolnego i górnego źródła jest mniejsza, tym bardziej wydajna jest pompa ciepła, a zatem osiąga ona wyższą wartość współczynnika wydajności COP (ang. Coefficient Of Performance). Dlatego też na skuteczność pompy wpływa lokalizacja instalacji oraz panujące tam warunki atmosferyczne zimą. Przy lokalizacjach, gdzie występują niskie temperatury porą zimową wskazane jest użycie pompy, której źródło stanowi woda gruntowa, zaś w przypadku lokalizacji z wyższą średnią temperaturą zimą możliwe jest użycie pompy ciepła, której źródłem jest powietrze

Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne pomp ciepła
Na koszty związane z nabyciem pompy ciepła składają się koszty zakupu i instalacji tego urządzenia, a także w dalszym okresie koszty związane z jej użytkowaniem.
Cena poszczególnych typów uwarunkowana jest od wielu czynników, takich jak: zakres mocy pompy, materiałów, które zostały użyte do jej wykonania, obecność i pojemność zasobnika ciepłej wody użytkowej czy producenta urządzenia.
Warto wiedzieć: Pompa ciepła może grzać zimą i chłodzić latem

Inwestycja w pompy ciepła to dość wysoki koszt. Jednak pozwala na późniejsze oszczędności na rachunkach na ogrzewanie domu i wytwarzanie ciepłej wody użytkowej – nawet o 70 procent.
Najkorzystniej zdecydować się na instalację z pompą ciepła już na etapie rozpoczęcia budowy domu. Wtedy możliwe jest ujęcie w kosztach inwestycyjnych wydatku związanego z zakupem pompy ciepła. Dzięki temu koszt inwestycji może być rozłożony na wiele lat i spłacany w ramach kredytu inwestycyjnego na budowę domu. W ten sposób koszt związany z zakupem pompy ciepła odczujemy mniej, zaś odczuwalne będą oszczędności związane z ogrzewaniem domu oraz wody użytkowej.

Dofinansowanie na zakup pomp ciepła:
• Program „ Czyste powietrze”
• Programy gminne